Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)

ANA SƏHİFƏ  >>  Botanika İnstitutunun fəlsəfə doktorları

Babayeva Gülnarə Xankərəm qızı

 

Veb-sayt     
Anadan olduğu yer Azərbaycan Respublikası, Bakı ş.
Təvəllüdü 20.09.1974
Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi Bakı Dövlət Universiteti
Elmi dərəcəsi Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru 
Elmi rütbəsi  

Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu:

- ixtisas şifri

- ixtisasın adı

- mövzunun adı

 


03.00.12

Bitki fiziologiyası

Ağır metalların toksiki təsirinə qarşı bir sıra yovşan növlərinin (Artemisia L.) davamlılığının hüceyrə mexanizmlərinin  öyrənilməsi

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

- xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

- beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

17

 

8

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı  

Kadr hazırlığı:     

- fəlsəfədoktorlarının sayı

 
Əsas elmi nailiyyətləri

Su yosunlarının ( Charagymnophylla və Nitellaflexilis ) ağır metalların təsirinə hüceyrələrin davamlılıq mexanizmlərinin hüceyrə membranı səviyyəsində öyrənilməsi ilk dəfə olaraq ağır metallarla çirklənməyə daha yüksək adaptive potensialı olan yerli yovşan ( Artemisia scoparia və  Artemisia szovitsiana ) növlərinin ekstraktlarının toksikantlara qarşı müdafiə effektliyini aşkar etmişdir.

Yovşan ekstraktları yosunların hüceyrə membranının elektrogen  xüsusiyyətlərini pozitiv dəyişərək bu yolla onların hüceyrələrinin Cd, Cu, Pb və Zn toksikliyinə davamlı olmasına səbəb olmuşdur.

Cd və Zn-in təsirindən membran keçiriciliyinin azalması və Cu-un təsirindən keçiriciliyin zamana görə artımının ekstraktlar vasitəsilə aradan qaldırılmasının səhih statistik kəmiyyətləri göstərilmişdir.

Ətraf mühitin ağır metallarla çirklənməsindən asılı olaraq yovşan növlərinin uyğunlaşma potensialının yaranması haqqında və ağır metalların akkumulyasiya mexanizmi ilə membrankeçiriciliyi arasında qarşılıqlı əlaqə haqqında yeni faktlar ayırd edilmişdir.

“Azərbaycan florasından ağırmetalların hiperakkumulyatorlarının seçilməsi və xarakteristikası” (CLG 980190 2004-2006) layihəsinin icraçısı olmuşdur. Layihənin nəticələri müəyyən etmişdir ki, böyük biokütləsi və ağır metalları yüksək miqdarda toplama qabiliyyəti ilə fərqlənən tədqiq edilmiş 5 Artemisia növü, xüsusilə  A.scoparia Zn-lə çirklənmiş torpaqların fitoremediasiyası üçün yüksək genetik potensiala malikdir.

Hal-hazırda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondu  tərəfindən dəstəklənən  2012-ci ilin 2-ci müsabiqəsinin (EİF-2012-2(6)) qalibi olmuş “Kür-Araz ovalığının azmәhsuldar torpaqlarının bәrpası üçün bioloji yanaşmalar” (2013-2015) layihəsinin icraçısıdır.

Elmi əsərlərinin adları

1. Али-заде В.М., Бабаева Г.Х.,  Набиев М.А., Алиева Ф.К. Индукция металорезистентности клеток Сhara экстрактами из полыни (ArtemisiaL.)

Известия НАНА, 2004, №5-6, с. 11-22.

2. Али-заде  В.М., Набиев М.А., Алиева Ф.К., Бабаева Г.Х. Исследование протекторного действия экстрактов полыни на плазматические мембраны растительных клеток в присутствии тяжелых металлов. Труды Института Ботаники НАНА, том 26, Ваку-“Elm”-2006 c. 332-335.

3.  Набиев М.А., Бабаева Г.Х., Соколик А.И., Мусаев Н.А., Али-заде В.М.Экстракты из полыни (ArtemisiaL.) индуцируют устойчивость растительных клеток к тяжелым металлам.Труды Института Ботаники НАНА том 27, 2007, c. 231-239.

4. Мусаев Н. А., Бабаева Г.Х., Али-заде В.М. Потенциал и сопротивление плазматической мембраны Charagymnophylla при ингибировании Н + насосов ванадатом  аммония. Труды Института Ботаники НАНА, том 28, 2008, с.239-243.

5. Мусаев Н.А., Соколик А. И., Бабаева Г.Х. Электрогенная активность и проводимость плазматической мембраны клеток Charagymnophylla при действии ванадата аммония.Труды БГУ, Серия «Физиологические, биохимические и молекулярные основы функционирования биосистем», том 3, часть 1, Минск, 2008 с.60-63.

6. Alirzayeva E.G., Shirvani T.S., Babayeva G.X., Ali-zade V.M. Adaptive potentials of

Artemisia

L. species to heavy metal contamination depending on their habitats.  Proc. Georgian Acad. Sci., Biol. Ser. B., vol. 6, No. 3-4, 2008.

7. Ширвани Т.С., Самедова А.Д., Пириев И.Т., Аннагиева М.А., Салаева Х.Л., Алиева Ф.К.,  Бабаева Г.Х., Али-заде В.М. Реакция растений тыквы на раздельное и совместное воздействие кадмия и засоления. Известия  НАНА, 2012, 67, 1, 53-62.

8. Т.С. Ширвани, М.А. Аннагиева, Ф.К.Алиева, Г.Х. Бабаева Комплексное воздействие избытка кадмия и хлоридного засоления на физиологические процессы растений Cucurbitapepo L. Материалы Х Междунар. науч.-метод. конф. «Интродукция нетрадиционных и редких растений» , Ульяновск, Россия,  УлГТУ 2012, с. 362-370

9. Бабаева Г.Х., Набиев М.А., Али-заде В.М., Алиева И.Б., Мусаев Н. А. Модификация транспортных свойств плазматической мембраны клеток харовых водорослей под влиянием Cd 2+ . Сборник научных Докладов Теоретические и практические научные инновации 2013, часть 1,  с. 12-16. Краков

10. Аннагиева М.А., Бабаева Г.Х., Алиева Ф.К., Ширвани Т.С. Ростовые ответные реакции  Cucurbitapepe  L. на токсическое воздействие цинка и засоления. Материалы Х Междунар. симпозиума «Новые и нетрадиционные растения и перспективы их использования»,  Пущино- Москва, 2013, 71-74.

11. Ali-zade, V.M., Sokolik A.L., Musayev N.A., Alirzayeva E.G.,  Shirvani T.S., BabayevaG.Kh. Protective effect of extracts from some  Artemisia  L. species at plant plasma membrane disturbances caused by Heavy Metals. Proceedings of Azerb. Nation. Acad of sciensce, 2013, 68, N1, 5-11.

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü   
Pedaqoji fəaliyyəti  
Digər fəaliyyəti  Azərbaycan Respublikasının Prezidentiyanında Elmin İnkişafı Fondu tərəfindən dəstəklənən  2012-ci ilin 2-ci müsabiqəsinin (EİF-2012-2(6)) qalibiolmuş “Kür-Araz ovalığının az mәhsuldar torpaqlarının bәrpası üçün bioloji yanaşmalar”(2013-2015)layihəsinin icraçısıdır.
Təltif və mükafatları  
Əsas iş yeri və ünvanı

AMEA Botanika İnstitutu, AZ1004, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Badamdar şossesi 40

Vəzifəsi Böyük elmi işcisi
Xidməti tel. (+994 12) 5381173
Mobil tel. (+994 55) 6530028
Ev tel. (+994 12) 4404935
Faks  
Elektron poçtu az20050309@gmail.com